ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α
ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ Ο.Τ.Α
Στις διατάξεις του Π.Δ. 315/1999 «Περί ορισμού του περιεχομένου και του χρόνου ενάρξεως της εφαρμογής του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου Δήμων και Κοινοτήτων (Ο.Τ.Α. Α' Βαθμού)»,δίνεται ό ορισμός της έννοιας της πρόβλεψης ως εξής: « Πρόβλεψη είναι η κράτηση ορισμένου ποσού, που γίνεται κατά το κλείσιμο του ισολογισμού του Δήμου σε βάρος του λογαριασμού γενικής εκμετάλλευσης ή του λογαριασμού αποτελεσμάτων χρήσεως. Η κράτηση αυτή αποβλέπει στη κάλυψη ζημιάς ή ενδεχόμενης υποτιμήσεως στοιχείων του Ενεργητικού, όταν κατά την ημερομηνία συντάξεως του ισολογισμού είναι πιθανή η πραγματοποίησή τους.»
Οι προβλέψεις διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
- Προβλέψεις για κινδύνους εκμετάλλευσης
- Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους
Η πρόβλεψη αποζημίωσης προσωπικού με την οποία θα ασχοληθούμε στην συνέχεια εκτενέστερα ανήκει στην πρώτη κατηγορία.
Από τις διατάξεις της ισχύουσας εργατικής νομοθεσίας προβλέπεται ότι, ο εργοδότης πέραν των αποδοχών, των εργοδοτικών εισφορών, των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα, των αδειών και των επιδομάτων αδείας που καταβάλλει στο προσωπικό του, υποχρεούται να καταβάλλει στους εξερχόμενους από την υπηρεσία αποζημίωση.
Σε αντίθεση με τα όσα ισχύουν στις κοινές επιχειρήσεις, για τους εργαζόμενους των Ο.Τ.Α. από 1.1.2013 δεν καταβάλλονται αποδοχές δώρου Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας λόγω της κατάργησης τους με το εδάφιο 1 της υποπαραγράφου Γ 1 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012(ΦΕΚ222Α'22.11.2012) (παρ.2 άρθρο 4 ΣΣΕ ΠΕΜ-ΟΤΑ Π.Κ.4/14.07.2015).
Το ύψος της αποζημίωσης εξαρτάται από το ποσό των μικτών αποδοχών του εργαζομένου, την προϋπηρεσία του καθώς και τον λόγο εξόδου από την υπηρεσία.
Το ποσό της αποζημίωσης που θα λάβει ο εργαζόμενος αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου παραμονής του στην οικονομική μονάδα. Ο Δήμος υποχρεούται στο τέλος κάθε χρήσης, να υπολογίζει το ύψος της αποζημίωσης που οφείλει στο προσωπικό για την έξοδο του από την υπηρεσία λόγω συνταξιοδότησης διενεργώντας τις κατάλληλες λογιστικές εγγραφές.
Ο σχηματισμός της πρόβλεψης επιβάλλεται, προκειμένου ο Δήμος να επιβαρύνει τα αποτελέσματα κάθε χρήσης με την αναλογούσα σε αυτή αποζημίωση ώστε να μην επιβαρυνθεί μόνον η χρήση στην οποία θα πραγματοποιηθεί η αποχώρηση του κάθε εργαζόμενου και θα καταβληθεί στο σύνολό της η αποζημίωση.
Στις διατάξεις του άρθρου 204 N. 3584/2007 «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων» (ΦΕΚ Α 143/28.06.2007) ορίζονται τα εξής:
«1. Mε την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 3 και 4 του παρόντος, η αποζημίωση λόγω απολύσεως ή καταγγελίας της σύμβασης εργασίας από την υπηρεσία καθορίζεται ως εξής: α. Για το προσωπικό που έχει συνεχή υπηρεσία από ένα έτος μέχρι τρία έτη οι αποδοχές ενός μήνα, πάνω από τρία και μέχρι έξι έτη οι αποδοχές δύο μηνών, πάνω από έξι και μέχρι οκτώ έτη οι αποδοχές τριών μηνών και πάνω από οκτώ και μέχρι δέκα έτη οι αποδοχές τεσσάρων μηνών. β. Για κάθε συμπληρωμένο έτος υπηρεσίας μετά τα δέκα και μέχρι τριάντα έτη, η πιο πάνω αποζημίωση προσαυξάνεται με το ποσό των αποδοχών ενός μήνα. 2. Ο υπολογισμός της αποζημίωσης γίνεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του τελευταίου μήνα, με καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Κατά τον υπολογισμό της αποζημίωσης, οι μηνιαίες αποδοχές δεν λαμβάνονται υπόψη κατά το ποσό που υπερβαίνουν το οκταπλάσιο του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, πολλαπλασιαζόμενο με τον αριθμό τριάντα (30). 3. Το προσωπικό του παρόντος τμήματος, το οποίο δεν υπάγεται για τη χορήγηση σύνταξης στην ασφάλιση του Δημοσίου, εφόσον συμπληρώνει τις προϋποθέσεις λήψεως σύνταξης, μπορεί να αποχωρεί από την υπηρεσία, λαμβάνοντας το μεν επικουρικά ασφαλισμένο το 50%, το δε μη επικουρικά το 60% της αποζημίωσης που ορίζεται από την παράγραφο 1 του παρόντος. Στο προσωπικό αυτό που απολύεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 197 έως και 202 του παρόντος, εφόσον κατά το χρόνο της απόλυσης δικαιούται σύνταξη από δική του υπηρεσία από οποιονδήποτε Οργανισμό Κοινωνικής Ασφάλισης, καταβάλλεται αποζημίωση ίση με το 60% από αυτήν που ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου αυτού, με εξαίρεση τις περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄ και στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 202 του παρόντος, για τις οποίες δεν οφείλεται καμία αποζημίωση. 4. Αν η σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου διήρκεσε πάνω από ένα έτος και λυθεί με το θάνατο του προσληφθέντος, καταβάλλεται στους κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα αναγκαίους κληρονόμους του, με εξαίρεση τα ενήλικα τέκνα, το 60% της οριζόμενης στην παράγραφο 1 του παρόντος αποζημίωσης. Την αποζημίωση αυτή δικαιούνται και τα ενήλικα τέκνα, εφόσον φοιτούν σε δημόσια ή αναγνωρισμένη σχολή ή ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα και δεν έχουν υπερβεί το 25ο έτος της ηλικίας τους. Τα θήλεα τέκνα δικαιούνται την παραπάνω αποζημίωση ανεξάρτητα από ηλικία, εφόσον είναι άγαμα και δεν εργάζονται. 5. Το ποσοστό αποζημίωσης που προβλέπεται στις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων υπολογίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού και δεν μπορεί να υπερβαίνει το ανώτατο όριο αποζημίωσης του άρθρου 2 παρ. 2 του α.ν. 173/1967 (ΦΕΚ 189 Α΄), όπως αυτό κάθε φορά αναπροσαρμόζεται.»
Σημειώνεται ότι μετά το έτος 1980 όλο το προσωπικό των Ο.Τ.Α. υπόκεινται σε επικουρική ασφάλιση, άρα λαμβάνεται υπόψιν το 50%.( ΠΟΕ- ΟΤΑ 466/23.03.2009)(ΠΟΕ-ΟΤΑ 989/30.09.2008)
Στην συνέχεια, παρατίθεται πίνακας με τους μήνες αποζημίωσης, σε σχέση με τον χρόνο συνεχούς υπηρεσίας στον οικείο Ο.Τ.Α.
Περίοδος συνεχής υπηρεσίας
Αποζημίωση
1-3 έτη----->1 μήνας
3-6 έτη-----> 2 μήνες
6-8 έτη-----> 3 μήνες
8-10 έτη ----->4 μήνες
10-30 έτη ----->+1 μήνας για κάθε πρόσθετο έτος
Σημείωση: Για 11 έτη 5 μήνες, για 12 έτη 6 μήνες, για 30 έτη 24 μήνες,31 έτη και έπειτα 24 μήνες.
Το ποσό της αποζημίωσης, που προκύπτει σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ανώτατο όριο αποζημίωσης ,όπως αυτό προσδιορίζεται με τις διατάξεις του άρθρου 33 του 1876/1990, που τροποποιήθηκε με την παράγραφο 13 του άρθρου 21 του ν 3144/2003 και ανέρχεται στο ποσό των 15.000 ευρώ.
Ο ανωτέρω τρόπος υπολογισμού της αποζημίωσης του άρθρου 204 Ν. 3584/2007 ,αφορά το προσωπικό ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και το μόνιμο προσωπικό που έχει επιλέξει ασφαλιστικό φορέα τον Ε.Φ.Κ.Α. ( πρώην ΙΚΑ-Ε.ΤΑ.Μ ).
Παράδειγμα
Έστω ότι θέλουμε να υπολογίσουμε για έναν Δήμο κατά την 31.12.2017 την αποζημίωση που θα έδινε στους υπαλλήλους του λόγω συνταξιοδότησης τους, ώστε να προβεί στην αντίστοιχη εγγραφή πρόβλεψης αποζημίωσης προσωπικού.
Στη συνέχεια παραθέτουμε τον υπολογισμό της πρόβλεψης αποζημίωσης για έναν υπαλλήλο, με σύμβαση αορίστου χρόνου ιδιωτικού δικαίου ή μόνιμο προσωπικό που έχει επιλέξει ως ασφαλιστικό φορέα τον Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην Ι.Κ.Α.-Ε.ΤΑ.Μ. ).
Το ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη (κατώτατο νόμιμο όριο ημερομισθίου) την 31.12.2017 είναι 26,18 € σύμφωνα με το Νόμο 4046/2012, την Π.Υ.Σ. 6/28-2-2012 και την ερμηνευτική εγκύκλιο 4601/304/12-3-2012.
Συνεπώς, το ανώτατο όριο αποδοχών για τον υπολογισμό της αποζημίωσης καθορίζεται στο ποσόν των € 6.283,20 (8χ30χ26,18= 6.283,20 ).
Υπάλληλος Α
Τακτικές αποδοχές: 1.850,00 € , οι οποίες είναι μκρότερες του ανώτατου ποσού 6.283,20 €
Έτη προϋπηρεσίας έως 31/12/2017 :17 έτη
Δικαιούμενοι μισθοί : 11 (βάσει πίνακα)
Ανώτατο όριο αποζημίωσης συνολικά: 15.000,00 €
Α) Υπολογισμός ποσού αποζημίωσης βάσει πίνακα: 1.850,00 χ 11 = 20.350,00 €.
Β) Υπολογισμός αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης: 20.350,00*50%=10.175,00 €. Συνεπώς το ανωτέρω ποσό των 10.175,00 €, επειδή είναι μικρότερο τουανώτατου καθορισμένου ορίου , των 15.000,00 € θα ληφθεί υπόψιν στον σχηματισμό της πρόβλεψης για αποζημίωση του υπαλλήλου Α λόγω εξόδου από την υπηρεσία για συνταξιοδότηση.
Επισημαίνεται ότι, στη περίπτωση που το ποσόν της πρόβλεψης για αποζημίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία για συνταξιοδότηση ανερχόταν στις 18,000,00 €, το ποσόν αυτό περιορίζεται στο ανώτατο όριο των 15.000,00 €.
Σημ. Σε αντίθεση με τις κοινές επιχειρήσεις, για τους εργαζόμενους των ΟΤΑ που απολύονται από 1.1.2013 κι εντεύθεν, δεν υπολογίζεται η προσαύξηση του 1/6 επί των μηναίων αποδοχών λόγω της κατάργησης του δώρου Χριστουγέννων Πάσχα και επιδόματος αδείας από 1.1.2013 με το εδάφιο 1 της υποπαραγράφου Γ 1 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012(ΦΕΚ222Α'22.11.2012) (παρ.2 άρθρο 4 ΣΣΕ ΠΕΜ-ΟΤΑ Π.Κ.4/14.07.2015)
Λογιστικός χειρισμός
Στην συνέχεια παραθέτουμε τις λογιστικές εγγραφές που θα διενεργηθούν στα λογιστικά βιβλία του Δήμου κατά την 31.12.2017, με τα δεδομένα του ανωτέρω παραδείγματος .
Κωδικος
Λογαριασμός
Χρέωση
Πίστωση
68.00.00
Προβλέψεις για αποζημίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία
10.175,00
44.00.00
Προβλέψεις για αποζημίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία
10.175,00
Η ανάπτυξη του λογαριασμού μπορεί να γίνει σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε οικονομικής μονάδας, με διάκριση σε προβλέψεις για το έμμισθο προσωπικό και σε προβλέψεις για το ημερομίσθιο προσωπικό
Συνοψίζοντας:
- Αποζημίωση δικαιούνται όσοι υπάλληλοι είναι αορίστου χρόνου και μόνο όσοι μόνιμοι έχουν ως ασφαλιστικό φορέα το ΙΚΑ-Ε.Τ.Α.Μ( νυν ΕΦΚΑ)
- Ο υπολογισμός της αποζημίωσης γίνεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του τελευταίου μήνα, με καθεστώς πλήρους απασχόλησης και βάσει δικαιούμενης αποζημίωσης βάσει κλίμακας του ανωτέρω πίνακα
- Εφόσον συμπληρώνει ο εργαζόμενος τις προϋποθέσεις λήψεως σύνταξης, μπορεί να αποχωρεί από την υπηρεσία, λαμβάνοντας το 50% της αποζημίωσης
- Κατά τον υπολογισμό της αποζημίωσης, οι μηνιαίες αποδοχές δεν λαμβάνονται υπόψη κατά το ποσό που υπερβαίνουν το οκταπλάσιο του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, πολλαπλασιαζόμενο με τον αριθμό τριάντα (30)
- Από 2013 και εντεύθεν οι τακτικές αποδοχές των εργαζόμενων των ΟΤΑ, για τον υπολογισμό της αποζημίωσης δεν υπόκεινται σε προσαύξηση 14/12 λόγω κατάργησης των επιδομάτων των εορτών Πάσχα , Χριστουγέννων και αδείας.
- Ανώτατο όριο αποζημίωσης ανά εργαζόμενο 15.000 €
- Στο τέλος κάθε χρήσης, πρέπει να ελέγχεται το ύψος της σωρευμένης πρόβλεψής που έχει καταχωρηθεί στα βιβλία κατά την προηγούμενη χρήση με το αντίστοιχο της χρήσης που έληξε και να γίνει η προσαρμογή με την διενέργεια κατάλληλων εγγραφών.